مطالعات كيفي منابع آب حوضه و مخزن سد سيمره

ساختگاه سد سيمره در حدود 40 كيلومتري شمال غربي شهرستان دره شهر و در 106 كيلومتري جنوب شرقي شهرستان ايلام واقع است. زيرحوضه‌هاي آبريز بالادست سد سيمره شامل گاماسياب، سيمره و قره سو بوده كه بخشي از (حدود 55 درصد معادل مساحت حدود 28،000 كيلومتر مربع) حوضه آبريز رودخانه كرخه مي‌باشند. اين حوضه در برگيرنده تعداد زيادي منابع آلاينده نقطه‌اي و غيرنقطه اي شامل شهرها (كرمانشاه به عنوان پرجمعيت‌ترين شهر)، روستاها، صنايع مختلف (غذايي، شيميايي، نفتي و ...)، كشاورزي (آبي و ديم)، دام صنعتي و سنتي و ... مي‌باشد. با عنايت به موارد و آلاينده هاي فوق الذكر، شرايط كيفي رودخانه‌هاي بالادست سد سيمره چندان مساعد نبوده و به دليل كاهش اكسيژن محلول در آبان ماه 1390 در مخزن سد سيمره تلفات تعداد زيادي از ماهيان به وقوع پيوست و به دنبال آن پروژه حاضر تعريف و عملياتي شده است

اهداف مطالعات زيست محيطي

· تعيين سهم آلايندگي منابع آلاينده اصلي در زيرحوضه‌هاي بالادست مخزن سد سيمره در آلوده سازي مخزن سد سيمره
· پيش بيني وضعيت كيفي رودخانه و مخزن سد سيمره در دوره آبگيري و بهره‌برداري بر اساس سناريوهاي كاهش بار آلودگي در شرايط ترسالي و خشكسالي حوضه بالادست سد
· بررسي ميزان تاثير راهكارهاي سازه‌اي و غير سازه‌اي مطرح در سطح حوضه و مخزن سد در كنترل و پيشگيري از آلودگي آب مخزن سد سيمره

اهم اقدامات و فعاليت ها

- تهيه روش‌شناسي انجام كار
- تدوين دستورالعمل نمونه‌برداري از آب و رسوب در سطح حوضه و مخزن
- انجام نمونه‌برداري‌هاي كيفي در يك بازه يكساله به صورت ماهيانه (26 ايستگاه در سطح حوضه و 3 ايستگاه در سطح مخزن)
- شناسايي منابع آلاينده نقطه‌اي و غيرنقطه‌اي در سطح حوضه بالادست سد سيمره
- تحليل نتايج آزمايشات كيفي و مقايسه با عوامل توليد آلودگي
- مدلسازي كيفي حوضه‌بالادست با استفاده از مدل SWAT جهت شناسايي اثرات منابع آلاينده مختلف روي كيفيت آب ورودي به سد
- مدلسازي كيفي مخزن سد سيمره جهت بررسي شرايط كيفي و پيش‌بيني آتي آن ذيل سناريوهاي مختلف كاهش آلودگي و خشكسالي و ترسالي
- جمع‌بندي و شناسايي مشكلات كيفي آب
- پيشنهاد راهكارهاي ساختاري و غيرساختاري جهت كنترل و كاهش آلاينده‌هاي ورودي به مخزن
- پيشنهاد راهكارهاي مديريت و بهره‌برداري از مخزن سد سيمره جهت بهبود شرايط كيفي آن
طراحي شبكه پايش كيفي دائم On-line و Off-line

در اين مطالعات با توجه به اهميت شناخت ميزان تأثير منابع آلاينده مختلف در ميزان آلايندگي آب در مخزن سد سيمره مدل يكپارچه حوضه‌اي با استفاده از مدل SWAT تدوين و بر اساس آن سهم كليه منابع آلاينده مشخص و نتايج بر اساس نتايج آزمايشات و نمونه‌برداري‌ها كاليبره و صحت‌سنجي شد. پيش‌بيني شرايط كيفي مخزن نيز در سناريوهاي مختلف آبگيري و بهره‌برداري با استفاده از مدل دوبعدي مخزن Ce-Qual-W2 صورت گرفته و در تصميم‌گيري‌ها مورد استفاده قرار گرفت. با توجه به سطح حوضه (حدود 27،000 كيلومترمربع) و حجم مخزن سد سيمره (حدود 2.7 ميليارد مترمكعب) اين پروژه جزء بزرگترين طرح‌هاي مديريت كيفي در سطح كشور است كه براي سد در دست بهره‌برداري صورت گرفته است.