نظارت بر ساخت سد انحرافي لاغر
شرح مختصري از پروژه
سد انحرافي لاغر به عنوان بخشي از پروژهي احياي پايين دست سد سلمان فارسي پيشنهاد گرديده است. پروژهي احيا شامل سه دشت در پايين دست سد ميباشد: دشت قير، دشت افزر و دشت لاغر.
شبكهي لاغر، كه مساحت 8250 هكتار را زير پوشش خود ميگيرد، براساس سيستم آبياري توزيع ثقلي طراحي شدهاست. شبكهي توزيع آب از يك سد انحرافي بر روي رودخانهي قره آغاج شروع ميشود. بنابراين محل ساخت سد انحرافي لاغر در 10 كيلومتر جنوب روستاي آبگرم پيشنهاد گرديد. يك آبگير از سد در ساحل راست رودخانه احداث خواهد شد.در زمان اوج نياز آبياري حداكثر تا 10 مترمكعب آب در ثانيه به شبكه توزيع خواهد ريخت.
حوضه آبريز رودخانه قره-آغاج در محل سد لاغر حدود 13000 كيلومتر مربع بزرگي دارد. ارتفاع ميانگين از سطح دريا در اين حوضه 1650 متر ميباشد. حداكثر دبي سيلابي در محاسبات خام و اصلاح شده به ترتيب 500 و 3100 متر مكعب در ثانيه در نظر گرفته شده است.
بعضي از مشخصات رودخانه در محل ساخت سد عبارتند از :
• مينيمم شيب رودخانه در حدود 2 به 1000 مي باشد.
• بستر رسوبي رودخانه از ماسه، شن و قلوه سنگ تشكيل شده است.
• مقطع اصلي رودخانه 100 تا 150 متر عرض دارد.
• مقطع سيلابي رودخانه در بالادست و بيشتر از 1000 متر در پاييندست رودخانه، در حدود 300 متر عرض دارد.
• حداكثر، حداقل و ميانگين دبي سالانه رودخانه به ترتيب،46، 4 و 16 متر مكعب در ثانيه ميباشد.
شركت مهاب قدس در حال حاضر مسئول نظارت بر حسن اجراي پروژه است و ساخت سد به شكل رضايت بخشي انجام شده است. شايان ذكر است مهاب قدس همچنين مطالعات فاز شناخت و طراحي را بر عهده داشته است.
شرح کارهاي انجام شده
سازهها و امكانات زير ، طبق قرارداد ما مبني بر خدمات نظارت بر اجرا، با موفقيت احداث گرديدهاند:
• سرريز: يك سريز بتني بدون سازههاي كنترلي با عرض 250 متر و ارتفاع 6 متر طراحي شده تا حداكثر 10 متر مكعب آب را در ثانيه به كانال انتقال منحرف كند.
• تخليه كننده رسوبات: تخليه كننده با 9 متر طول از شامل دو دريچه شعاعي 2*4 متر ميباشد.
• استيل بيسين: يك تيپ 1 USBR با 21 متر طول
• آبگير: آبگير با 13 متر عرض از دو دريچه غلطكي با ابعاد 5/2 * 5/1 متر تشكيل شده است.
• حوضچه رسوبگير: به منظور حذف ذرات با قطر 25/0 ميليمتر و بالاتر، يك حوضچه رسوبگير با طول 300 متر و مقطع ذوذنقهاي طراحي شده است.
• كانال اتصال
• نردبان ماهي
• ديوارهاي حافظ
• خاكريزهاي حاشيهاي و دايك هاي محافظ
• پل ماشينرو بر روي كانال اتصال
• ديوار آب بند: به منظور كاهش نفوذ آب و جلوگيري از شكلگيري مجاري جريان در بدنه خاكي، و به منظور كاهش فشار زيرفشار به تاسيسات سد، يك ديوار آب بند با ضخامت 60 سانتي متر در
نظر گرفته شده است.
مقادير و احجام مرتبط با كارهاي اجرايي انجام شده:
• حفاري و خاكبرداري: 1'100'000 m3
• خاكريزي: 77'000 m3
• بتن ريزي: m3 40'000
• قالببندي بتن: m2 25'000
• كل فولاد تقويتي كارگذاشته شده: Tons 1100
• خشكه چيني: m3 32'000
• تاسيسات هيدرومكانيكال: 27 تجهيزات ساخته، منتقل و نصب گرديد.
• سازههاي بهرهبرداري و نگهداري: m2 150